„Oddając do rąk czytelników kolejną pozycję z cyklu „Wielkopolski folklor taneczny” (w ramach „Wielkopolskich Zeszytów Folkloru”), poświęcamy go ziemi szamotulskiej. Rozpo-czynamy tym samym opis wybranych tańców oraz towarzyszących im melodii w układzie regionalnym. Mamy nadzieję, że to cykliczne wydawnictwo spełni oczekiwania dotyczące ukazania bogactwa i zróżnicowania regionalnego folkloru muzyczno-tanecznego Wielkopol-ski. Pragnieniem autorów jest przede wszystkim, aby materiał zawarty w „Zeszytach” stał się pomocą dla instruktorów, a także członków zespołów folklorystycznych w poznaniu strony etnochoreograficznej tańców, ich tradycyjnego przebiegu, stylu wykonawczego oraz roli i miejsca w zwyczajach i obrzędach, a także wielkopolskiej obyczajowości w tańcu, ukazując ich regionalne zróżnicowanie. (…)
(…) W okolicach Szamotuł występowały niemal wszystkie grupy i formy tańców typowych dla wielu podregionów Wielkopolski. Cechują je jednak charakterystyczne odrębności doty-czące repertuaru muzyczno-tanecznego, sposobu i stylu wykonawczego (zarówno w tańcu, jak i w muzyce), w obrazach tanecznych oraz stroju. Należy zaznaczyć, że to zróżnicowanie subregionalne folkloru muzyczno-tanecznego, tak jak i stroju odnosi się do całej Wielkopol-ski, co świadczy o bogactwie kultury ludowej tego regionu. Dotyczy to w szczególności gru-py tańców rodzimych, które zdecydowanie dominują w tutejszym repertuarze. (…)
(…) W regionie szamotulskim było wielu utalentowanych śpiewaków, muzyków i tancerzy, którym zależało na pielęgnowaniu i popularyzowaniu obyczajów i tradycji związanych z lo-kalnym folklorem tanecznym. Trudno wymienić wszystkich, nie sposób tu jednak nie podkre-ślić zasług choćby laureatów Nagrody im. Oskara Kolberga – znakomitej kapeli braci Orli-ków oraz Stanisława i Marii Orlików, którzy przekazali nie tylko bogaty repertuar melodii tanecznych (na szczęście udokumentowanych), ale też wiele ciekawych informacji dotyczą-cych tańców, stylu ich wykonania i obyczajowości, a także ich związków ze zwyczajami i obrzędami. Niemałe zasługi dla zachowania i przekazu melodii tanecznych oraz ich stylowe-go wykonania wnieśli (niestety nieżyjący już) muzycy grający przez wiele lat w kapelach szamotulskich (niektórzy znani też jako dobrzy tancerze) i współpracujący z Zespołem Folk-lorystycznym „Szamotuły”.
(fragmenty ze Wstępu Mirosławy Bobrowskiej)