W ramach 5. Festiwalu Made in Native America 2023 zapraszamy na pierwszą w Polsce debatę o specyfice tłumaczenia literatury tubylczej z USA i Kanady!
Debata hybrydowa pt. „Dylematy tłumaczy literatury indiańskiej w Polsce na kanwie tłumaczenia najnowszych pozycji” odbędzie się w poniedziałek, 27 listopada o godz. 18.00 w holu Biblioteki Wojewódzkiej w Poznaniu przy ul. Prusa 3. Będzie także transmitowana na żywo na FB biblioteki.
W rozmowie udział wezmą wybitni polscy tłumacze: Ewa Stańska-Bugaj (Poznań), Ewa Dżurak (Nowy Jork), Mareka Maciołek (Wielichowo), Bartosz Hlebowicz (Florencja), Marek Nowocień (Poznań), Dariusz Pohl (Kórnik), Michał Żerkowski (Łódź).
Rozmowę moderować będą Waldemar Kuligowski z Instytutu Antropologii i Etnologii UAM w Poznaniu i Krzysztof Mączkowski, Magazyn Wyspa Żółwia :: Ameryka Indiańska.
W ostatnich latach wychodzi w Polsce wiele wspaniałych książek autorstwa tubylczych pisarzy, które są… źle przetłumaczone. Nie wynika to z braku znajomości języka angielskiego, ale ze specyfiki ich kultur. Właśnie o tych sprawach chcemy porozmawiać w gronie tłumaczy, którzy znają specyfikę poszczególnych tradycji, plemion, narodów. Nie chodzi o krytykowanie kogokolwiek, ale o lepsze tłumaczenia książek, lepsze pokazanie tych tradycji w przyszłości.
Wstęp wolny.
UCZESTNICY DEBATY i MODERATORZY:
Ewa Stańska-Bugaj (Poznań)
Ukończyła filologię angielską i nauki polityczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez ponad 30 lat związana z Uniwersytetem Medycznym. Specjalizuje się w segmencie English For Special Purposes (ESP) w zakresie medycyny i stomatologii. Na Uczelni prowadziła ustne tłumaczenia konsekutywne, przetłumaczyła wiele tekstów naukowych z języka polskiego na angielski. Od ponad 40. lat związana z Polskim Ruchem i Stowarzyszeniem Przyjaciół Indian, gdzie angażuje się w tłumaczenia lub analizę tłumaczeniową tekstów dotyczących tubylczych mniejszości Ameryki Północnej. Współpracowała z czasopismem „Tawacin”, a obecnie z „Wyspą Żółwia”.
Ewa Dżurak (Nowy Jork)
Absolwentka wydziału etnologii i antropologii kulturowej na Uniwersytecie Warszawskim oraz Graduate School of Library and Information Science w Simmons University w Bostonie.
Obecnie pracuje w bibliotece akademickiej w College of Staten Island należącym do CUNY (City University of New York). Znajduje się w Zarządzie i prowadzi stronę internetową Polish American Ethnological Society / Polsko-Amerykańskiego Towarzystwa Etnograficznego (PAES/PATE). Przełożyła kilka klasycznych już prac z dziedziny antropologii kulturowej między innymi Clifforda Geertza „Works and lives: anthropologist as an author” (Dzieło i życie; antropolog jako autor), Mary Douglas „Natural symbols” (Symbole naturalne) i Victora Turnera „Ritual proces” (Proces rytualny). Rozdział „Identity in Mashpee” (Tożsamość w Mashpee) z książki „The Predicament of Culture” Clifforda Jamesa oraz kilka innych artykułów między innymi Marshala Sahlinsa i Victora Turnera.
Na angielski przetłumaczyła artykuł Joanny Tokarskiej-Bakir – „Obsesja niewinności” (Obsessed with innocence), który ukazał się w „Gazecie Wyborczej” w styczniu 2004 roku, a następnie tłumaczenie w książce „The neighbors respond: the controversy over the Jedwabne massacre in Poland”.
Interesuje się literaturą tubylczą. Przetłumaczyła dwa opowiadania Leslie Marmon Silko „Storyteller” (Bajarz) i „Lullaby”(Kołysanka), które ukazały się na łamach pisma „Tawacin” w 2007 i 2008 roku. Obecnie pracuje nad tłumaczeniem książki Leslie Marmon Silko „Storyteller”, która jest zbiorem opowiadań, poematów, wspomnień i fotografii celebrującym Pueblo Laguna, rodzinny dom pisarki.
Marek Maciołek (Wielichowo)
Polonista, redaktor, wydawca, tłumacz poezji i prozy tubylczych Amerykanów (Native Americans). Wieloletni redaktor naczelny kwartalnika „Tawacin” (ukazywał się w l. 1985-2009), właściciel wydawnictwa TIPI publikującego książki o tematyce indiańskiej (ostatnio „Pipestone. Życie w szkole z internatem dla Indian” Adama Fortunate Eagle’a). Przetłumaczył m.in. powieść Davida Heska Wanbli Weidena „Zimowe kroniki” (2022).
Bartosz Hlebowicz (Florencja)
Dr nauk humanistycznych (doktorat „Formowanie się tożsamości tubylczej na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych”).
Był współredaktor kwartalnika „Tawacin”, poświęconego tubylczym ludom Ameryki Północnej oraz korespondentem „Gazety Wyborczej” z Włoch.
Jest tłumaczem książek antropologicznych i historycznych, pisze teksty o Indianach i recenzuje książki do „Tygodnika Powszechnego” i miesięcznika „Nowe Książki”.
Marek Nowocień (Poznań)
Ekonomista, wieloletni uczestnik Polskiego Ruchu Przyjaciół Indian, współzałożyciel kwartalnika przyjaciół Indian „Tawacin” (1985-2010), współtwórca indianistycznych portali internetowych, współautor i redaktor magazynu „Wyspa Żółwia”, tłumacz anglojęzycznych biografii („Czarny Łoś mówi”, „Piękna-tarcza”), indiańskiej poezji i licznych tekstów o współczesnych tubylcach Ameryki Pn., wędrowiec i popularyzator wiedzy o ludach tubylczych.
Michał Żerkowski (Łódź)
Antropolog kulturowy, etnolog, asystent w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania badawcze: algonkianistyka, antropologia psychologiczna i kognitywna, antropologia religii, mitoznawstwo (w tym geomitoznawstwo), porównawcze badania etnoontologii, etnohistoria i historia antropologii kulturowej. Zaangażowany w projekty badawcze z obszaru geomitoznawstwa, antropologii psychologicznej i kognitywnych badań nad religią (CSR). Członek IUAES, PTL, PAES/PATE.
Dariusz Pohl (Kórnik)
Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UAM, popularyzator kultury Indian północnoamerykańskich i tłumacz tekstów poświęconych głównie życiu społecznemu i religijnemu Sjuksów. Uczestnik Polskiego Ruchu Przyjaciół Indian, współzałożyciel spotkań inspirowanych przedrezerwatową kulturą Indian północnoamerykańskich – Takini. Współwydawca pisemka „Hocoka”, ukazującego się kwartalnie, poświęconego Sjuksom, współpracownik „Tawacinu” oraz „Wyspy Żółwia”.
Krzysztof Mączkowski (Poznań)
Dyrektor Biegu Na Rzecz Ziemi i redaktor Magazynu „Wyspa Żółwia”. Publicysta i popularyzator kultur tubylczych Ameryki Północnej, edukator kulturowy i środowiskowy, badacz relacji kultury i natury.
Waldemar Kuligowski (Poznań)
Profesor zwyczajny nauk humanistycznych, kierownik Zakładu Antropologii Kulturowej na UAM w Poznaniu, wykładowca UG w Gdańsku i MU w Brnie. Prowadził badania terenowe w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Autor kilkunastu książek i ponad stu artykułów naukowych. Odznaczony odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przewodniczący Kapituły Nagrody Artystycznej Miasta Poznania. Kolekcjonuje książki, płyty gramofonowe i sztukę w każdej postaci. Wielbiciel motyli.
Organizatorzy: Fundacja Bieg Na Rzecz Ziemi : Run For The Earth, Biblioteka Wojewódzka w Poznaniu, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu, Instytut Antropologii i Etnologii UAM w Poznaniu oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Chodzieży.
Projekt dofinansowany przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego.
Wszystkie zdjęcia pochodzą z archiwów prywatnych naszych Gości.
