0169-8629 5223-01750 – Karol Szymkowiak

Przystanek Pireus
ul. Głogowska 35
19.10–7.11.2024
wernisaż: 19.10.2024, g. 18:00
czynne: 20, 24–27.10 g. 16–20
wydarzenie FB

W połowie 2023 roku eksperci z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej odnotowali na Jeziorze Powidzkim nowy rekord widzialności, wynoszący 10,38 metra przezroczystości wody pionowo w dół. Największe jezioro w Wielkopolsce zostało tym samym ogłoszone najczystszym w Polsce. Akwen objęty jest strefą ciszy, ma dobrze rozwiniętą florę i faunę, a od dziesięcioleci stanowi popularne miejsce rekreacji i wypoczynku. Wielu ludziom z okolicy, jak i mnie, Jezioro Powidzkie kojarzy się przede wszystkim z beztroskim dzieciństwem, nauką pływania, pierwszymi wyjazdami pod namiot, żeglowaniem, relaksem, bezpieczną przystanią.

W bezpośrednim sąsiedztwie jeziora rozgrywa się równoległa rzeczywistość. Zaledwie kilka kilometrów od niego w 1953 roku, w czasach zimnej wojny, Sowieci rozpoczęli budowę bazy lotnictwa wojskowego i do dziś jest to największe polskie lotnisko wojskowe. Kilka lat temu Pentagon ujawnił ściśle tajne opracowanie pt. Studium wymagań broni nuklearnej strategicznego dowództwa lotniczego na rok 1959. Pośród około 2300 celów w krajach bloku wschodniego i Chinach, jakie amerykańskie lotnictwo strategiczne miało zbombardować przy użyciu bomb nuklearnych w razie wybuchu III wojny światowej, znajduje się też lotnisko w Powidzu. Numer tego celu to 0169-8629 5223-01750.

Obecnie mieści się tu 33. Powidzka Baza Lotnictwa Transportowego, która jest miejscem stacjonowania m.in. dużych transportowych samolotów C-130 Hercules. W Powidzu stacjonuje też co najmniej tysiąc żołnierzy amerykańskich. W 2023 roku na terenie przyległym do bazy został otwarty nowy kompleks logistyczno-sprzętowy LTESM-C, którego celem jest długoterminowe magazynowanie i naprawa sprzętu US Army. W budowie znajdują się także: składy środków bojowych MSA, magazyny mobilnego systemu bazy lotniczej DABS i skład paliwa BFS.

Pod budowę obiektów militarnych wycięto już co najmniej 100 hektarów lasów, z których część leżała na terenie obszaru Natura 2000 i Powidzkiego Parku Krajobrazowego. W miejscach, gdzie jeszcze kilka lat temu były jedynie polne drogi, powstały szerokie szosy i ronda zdolne pomieścić ciężki sprzęt. W okolicach bazy istnieją miejsca dla żołnierzy, które nierzadko w karykaturalny sposób odwołują się do amerykańskiej symboliki. Jednocześnie wzdłuż brzegów jeziora powstaje coraz gęstsza zabudowa domków i innych obiektów wypoczynkowych. Tymczasem w ostatnich latach w jeziorze ubywa wody, za co w głównej mierze odpowiedzialna jest działalność pobliskiej kopalni odkrywkowej, ale także globalne ocieplenie, którego skutkami są: mała roczna suma opadów i ogólny wzrost temperatur.

W rezultacie wspomnianych inwestycji wojskowych ośrodek w Powidzu staje się dużym kompleksem lotniczo-logistyczno-sprzętowym i jedną z ważniejszych europejskich baz NATO, która z pewnością jest na liście celów strategicznych, choć rzecz jasna innych mocarstw niż dawniej. Lotnisku, bazie, lasom, okolicznym wioskom i jezioru nadano nowy numer.

Fotografie powstały w latach 2021–2023.
Projekt zrealizowano przy pomocy środków z budżetu Województwa Wielkopolskiego w ramach stypendium Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury.

Karol Szymkowiak – fotograf i animator kultury, kurator Kolekcji Wrzesińskiej. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Stypendysta Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury (2023). Wykładowca fotografii w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. W latach 2016–2019 członek i wiceprezes Stowarzyszenia Fotspot. W latach 2011–2015 członek wrzesińskiej Grupy Fotodialog, współorganizator Festiwalu Fotodialog. Specjalizuje się w fotografii dokumentalnej. Uczestnik wielu wystaw zbiorowych. Zdobywca nagród i wyróżnień fotograficznych. Autor m.in. cykli: Nieruchomi podróżnicy (2013), C’è Sempre un Tango (2018), 0169-8629 5223-01750 (2024).

Wystawa prezentowana w ramach Nurtu Głównego 7. Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. I. Zjeżdżałki „Wobec wody”.