Esztergom to miasto w północnych Węgrzech, leżące w odległości 46 km na północny zachód od stolicy Budapesztu. Leży na prawym brzegu rzeki Dunaj, która stanowi granicę ze Słowacją. Jest jednym z najstarszych miast na Węgrzech; zostało założone w roku 960 przez księcia Gejzę, który w miejscu dawnej rzymskiej strażnicy granicznej Strigonium ustanowił pierwszą stolicę Węgier. Miały tu miejsce chrzest i koronacja św. Stefana, a także narodziny św. Kingi i jej siostry bł. Jolanty. Esztergom był stolicą Węgier od X aż do połowy XIII wieku, kiedy król Béla IV przeniósł siedzibę królewską do Budy.

Esztergom jest stolicą arcybiskupią prymasów Węgier. Nazywany jest także „węgierskim Watykanem”. Jego katedra, bazylika Esztergom to największy kościół na Węgrzech. Miejscowa Polonia kultywuje pamięć króla polskiego, Jan III Sobieskiego, który w czasie wojny polsko-tureckiej 1683-1699 stoczył pod Parkanami (obecnie słowackie Štúrovo po drugiej stronie Dunaju) bitwę, w wyniku której Turcy ponieśli druzgocącą klęskę. Część historyków znacznie bardziej ceni ją niż opiewaną przez przeszłych autorów Wiktorię Wiedeńską.

Wjeżdżając dzisiaj do miasta ciężko jest, na pierwszy rzut oka, dostrzec oznaki jego dawnej świetności. Bardziej przypomina ono jedną z licznych turystycznych osad okalających Budapeszt, niż historyczną stolicę państwa węgierskiego i kolebkę najpotężniejszego madziarskiego rodu królewskiego. Powodem tego zjawiska jest fakt, że na przestrzeni wieków los nie oszczędzał tego miejsca i znaczna część jego najpiękniejszych dóbr zniszczona została podczas kolejnych najazdów wrogich wojsk i na zawsze pogrzebana pod ziemią. Na zgliszczach dawnych twierdz napływający do miasta osadnicy stawiali nowe domy, budując w ten sposób od nowa jego historię.

Władysław Nielipiński – urodzony w 1956 roku. Kulturoznawca, animator kultury i fotograf.